Vantuz Balığı ve İmparatorların Yazgısı

İktidar sahiplerinin seçim sonuçlarına yönelik oyalama gayretlerini izleyip, medyada pompalanan haberleri/yorumları dinledikçe, aklıma Remora yani vantuz balığı ile imparatorların yazgısı arasındaki ilişki gelir. Nedenini merak ediyorsanız, buyurun okuyun:

Remora, Latince’de ‘oyalama’ demektir. Vantuz balığı, remora ismini buradan almıştır. Bu balık vantuzuyla balinalara, köpek balıklarına ve gemilere yapışır. Denizciler onu yakından tanır. Geminin sualtı kesimine yapışmaya görsün, anlamazsınız teknenin hızını zınk diye keser. Bazı söylencelerde, bu balığın mahkemelerde hükümleri ve işlemleri geciktirdiğine inanıldığından, adı çok yerde kötüye çıkmıştır. Aslında boyu otuz kırk santim, kalınlığı beş santim bir balık. Eti yenir mi? Doğrusu ben denemedim. Lakin “Denizden babam çıksa yerim” diyenler olduğuna göre, seveni de vardır herhalde.

İmparatorlarla ilgisi şuradan gelir: Aktium Deniz Savaşında, bundan iki bin yıl önce, tam dört yüz kürekçi küreklere var gücüyle asılmasına karşın remoralar, rakip Amiral Caligula’nın gemisini durdurur. Plinius şöyle seslenir[1] “İsterse en sert yeller essin, en azgın fırtınalar, kasırgalar patlasın. Bu küçük balık, ne güç bırakır, ne kuvvet, oracıkta gemileri durduruverir. En kalın ve en sağlam halatlar, en büyük ve ağır çapalar bile onun yaptığını başaramaz.”

Tarih niyetine belki de sadece arkeolojiden dersler çıkarıp tavsiyede bulunan danışmanlar varsın bu işlerin böyle yürüdüğünü sansın. Esas olan sadece doğruyu dillendirmektir. Roma’da güç savaşını Aktium Deniz Muharebesinde oyalama/engelleme taktiği güden taraf değil, biliniz ki Roma halkının desteğini yanına alan kazanmıştır.

Rakibin donanmasını remoralar ne kadar oyalasa da, sonunda İmparator Antonius ve sevgilisi Kleopatra İskenderiye’ye çekilmek zorunda kalmıştır. Kısa süre sonra İskenderiye hipodromunda bir kez daha yenilince Antonius intihar etmiş, birkaç gün sonra Kleopatra da aynı yolu izleyerek canına kıymıştır.

Gerçi biz alışığız liderlerin ayaküstü sarf ettikleri tarihi alt üst eden muhteşem sözlerine, ama remoraların gücüne güvenip oyalama taktiği gütmek bilin ki riskli bir işlemdir.

Boşuna dememişler “Tarih tekerrürden ibarettir; ilki trajedi, sonrakiler ise komedi.[2]”

[1] Jorge Luis Borges -Düşsel Varlıklar Kitabı

[2] Vladimir Lenin